Indywidualne porady prawne
Autor: Małgorzata Zegarowicz-Sobuń
Wyjechałem do pracy za granicę. Po 2 latach, czyli w 2005 r. dowiedziałem się, że jestem poszukiwany przez policję za czyn z art. 286 § 1 K.k. czyli oszustwo. Nie przedstawiono mi żadnych zarzutów, ale obawiam się powrotu do kraju. Czy zarzuty z tego artykułu (oszustwo) przedawniają się i kiedy?
Przestępstwo oszustwa uregulowane w art. 286 § 1 Kodeksu karnego penalizuje zachowanie osoby, która w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Przestępstwo to jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Kodeks karny wyróżnia przedawnienie karalności (art. 101 K.k.) i przedawnienie wykonania kary (art. 103 K.k.). Oczywiście, w Pana przypadku można rozważać tylko pierwszą z tych instytucji, gdyż do drugiej konieczny jest wyrok sądu, a wobec Pana nie zostały przedstawione zarzuty.
Zobacz też: Po ilu latach jest przedawnienie wyroku
Początek biegu terminu przedawnienia karalności przestępstwa rozpoczyna się od czasu popełnienia czynu zabronionego (art. 6 K.k.). Skutkiem procesowym przedawnienia jest zakaz wszczynania postępowania oraz nakaz umorzenia postępowania wszczętego w sprawie o przestępstwo, którego karalność ustała (art. 17 § 1 pkt 6 Kodeksu postępowania karnego). W sprawie, w której nastąpiło przedawnienie karalności, nie może zapaść wyrok skazujący ani uniewinniający, a jedynie orzeczenie o umorzeniu postępowania (wyrok SN z dnia 8 czerwca 1977 r., I KR 87/77, OSNPG 1997, nr 11, poz. 114).
Okresy przedawnienia wskazane w art. 101 § 1 K.k. zależą od wagi przestępstwa. 30-letni okres przedawnienia karalności dotyczy zbrodni zabójstwa; w odniesieniu do innych zbrodni okres ten wynosi 20 lat.
Jeżeli chodzi o występki, to 15 lat wynosi okres przedawnienia karalności występków zagrożonych karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat, natomiast karalność występków zagrożonych karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata ustaje po upływie 10 lat. W wypadku występków zagrożonych karą pozbawienia wolności do 3 lat oraz występków zagrożonych karami ograniczenia wolności lub grzywny okres przedawnienia karalności wynosi 5 lat.
Przeczytaj też: Przestępstwo z art. 286 par. 1 K.k. świadek
Występek z art. 286 § 1 K.k zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8, a więc karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat; jego karalność przedawni się po 15 latach (art. 101 § 1 pkt 2a K.k.) – jeżeli więc przyjąć, że czyn popełnił Pan w 2003 r., to przedawnienie nastąpi w 2018 r.
Warto mieć na uwadze, że jeżeli w czasie biegu przedawnienia karalności dojdzie do wszczęcia postępowania karnego przeciwko osobie, a tego nie jestem w stanie określić, przedawnienie nastąpi dopiero po upływie 10 lat od zakończenia pierwszego podstawowego okresu przedawnienia – 15+10 (art. 102 K.k.). Pomimo że wydłużenie okresu z poprzednich 5 do 10 lat nastąpiło od dnia 2 marca 2016 r., z mocy art. 2 ustawy nowelizującej do czynów popełnionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy o przedawnieniu w brzmieniu nadanym tą ustawą, chyba że termin przedawnienia już upłynął.
Zobacz również: Fałszywe zeznania przedawnienie
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
Zapytaj prawnika