Przedawnienie wykonania kary a list gończy
• Data: 2024-02-23 Autor: Małgorzata Zegarowicz-Sobuń
W polskim systemie prawnym proces poszukiwania osób ukrywających się przed wymiarem sprawiedliwości jest ściśle regulowany przez Kodeks postępowania karnego. W przypadku, gdy skazany unika stawienia się w zakładzie karnym, możliwe jest wydanie postanowienia o jego poszukiwaniu za pomocą listu gończego. Procedura ta, opisana w art. 279 K.p.k., pozwala na szeroko zakrojone działania mające na celu odnalezienie i doprowadzenie skazanego w celu wykonania nałożonej kary. W artykule, na przykładzie zapytania pana Zenona, omówimy kluczowe elementy listu gończego oraz zasady dotyczące przedawnienia wykonania kary, co stanowi ważny aspekt prawny mający wpływ na możliwość egzekwowania wyroków skazujących.
Pan Zenon został skazany na 8 miesięcy pozbawienia wolności za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości. Wystawiono za nim list gończy. Zadał nam pytanie, kiedy przedawnia się wyrok z art. 178a § 1 K.k.
Sprawdź czy jesteś poszukiwany przez policję w Polsce ›
Zgodnie z art. 279 Kodeksu postępowania karnego „jeżeli oskarżony, w stosunku do którego wydano postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, ukrywa się, sąd lub prokurator może wydać postanowienie o poszukiwaniu go listem gończym. Jeżeli postanowienie o tymczasowym aresztowaniu nie było wydane, można postanowienie takie wydać bez względu na to, czy nastąpiło przesłuchanie podejrzanego.
Co zawiera list gończy?
List gończy zawiera takie dane jak:
1) sąd lub prokuratora, który wydał postanowienie o poszukiwaniu listem gończym;
2) dane o osobie, które mogą ułatwić jej poszukiwanie, a przede wszystkim personalia, rysopis, znaki szczególne, miejsce zamieszkania i pracy, z dołączeniem w miarę możliwości fotografii poszukiwanego;
3) informację o treści zarzutu postawionego oskarżonemu oraz o postanowieniu o jego tymczasowym aresztowaniu albo o zapadłym wyroku;
4) wezwanie każdego, kto zna miejsce pobytu poszukiwanego, do zawiadomienia o tym najbliższej jednostki Policji, prokuratora lub sądu;
5) ostrzeżenie o odpowiedzialności karnej za ukrywanie poszukiwanego lub dopomaganie mu w ucieczce”.
Wobec pana Zenona został wydany wyrok skazujący za popełnienie przestępstwa z art. 178a § 1 Kodeksu karnego – kara 8 miesięcy pozbawienia wolności. List gończy służy więc jego doprowadzeniu celem wykonania kary.
Po jakim czasie będzie przedawnienie?
Zgodnie z art. 103 § 1 Kodeksu karnego „nie można wykonać kary, jeżeli od uprawomocnienia się wyroku skazującego upłynęło lat:
1) 30 – w razie skazania na karę pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat albo karę surowszą;
2) 15 – w razie skazania na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat;
3) 10 – w razie skazania na inną karę”.
Przedawnienie wykonania kary polega na tym, że nie można wykonać kary, jeżeli od daty prawomocności wyroku skazującego upłynął wskazany w tym przepisie okres. Zgodnie z art. 15 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego postępowanie wykonawcze w razie przedawnienia wykonania kary się umarza.
Zatem w razie prawomocnego skazania na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat przedawnienie wykonania kary następuje po upływie 15 lat od uprawomocnienia się wyroku skazującego. Wyrok skazujący uprawomocnia się, gdy nie podlega już zaskarżeniu w drodze zwykłych środków zaskarżenia, a więc początkiem terminu przedawnienia wykonania kary jest data uprawomocnienia się wyroku skazującego.
Sprawdź czy jesteś poszukiwany przez policję w Polsce ›
Przykłady
Przypadek Mariusza K
Mariusz K., oskarżony o oszustwa finansowe, po ogłoszeniu przez sąd postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, zdecydował się ukryć. Policja, na podstawie art. 279 Kodeksu postępowania karnego, wydała list gończy, zawierający jego personalia, fotografie oraz szczegółowy opis zarzutów. Dzięki współpracy społeczeństwa, które odpowiedziało na wezwanie zawarte w liście gończym, Mariusz K. został zatrzymany w mieszkaniu znajomego, gdzie się ukrywał.
Historia Anny
Po wydaniu przez sąd wyroku skazującego Annę Z. na karę 2 lat pozbawienia wolności za kradzież z włamaniem, okazało się, że skazana nie stawiła się w wyznaczonym terminie do odbycia kary. W związku z tym prokurator wydał list gończy, wykorzystując procedury opisane w Kodeksie postępowania karnego. List zawierał informacje umożliwiające rozpoznanie Anny Z., w tym jej zdjęcie oraz znaki szczególne. Ostatecznie, została ona zatrzymana przez policję w innym województwie, gdzie podjęła próbę rozpoczęcia nowego życia pod zmienionym nazwiskiem.
Zagadka zniknięcia Tomasza
Tomasz N., skazany za udział w nielegalnym obrocie narkotykami, zniknął dzień przed wykonaniem wyroku skazującego na 3 lata pozbawienia wolności. Sąd, stosując się do przepisów art. 279 K.p.k., wydał za nim list gończy, w którym znalazły się nie tylko dane osobowe i zarzuty postawione Tomaszowi N., ale również informacja o możliwej odpowiedzialności karnej dla osób, które mogłyby mu pomagać w ukrywaniu się. Po kilku miesiącach intensywnych poszukiwań, dzięki anonimowemu zgłoszeniu, Tomasz N. został odnaleziony i aresztowany w małej miejscowości, gdzie ukrywał się pod fałszywym nazwiskiem.
Podsumowanie
Proces poszukiwania osób, które unikają odpowiedzialności karnej, jest istotnym elementem funkcjonowania systemu sprawiedliwości. Wydawanie listów gończych, oparte na przepisach Kodeksu postępowania karnego, stanowi skuteczne narzędzie w rękach organów ścigania, umożliwiające szybkie i efektywne lokalizowanie oskarżonych i skazanych. Przykłady z życia wzięte pokazują, jak ważna jest współpraca społeczeństwa z policją oraz jak procedury te wpływają na zapewnienie sprawiedliwości i wykonanie nałożonych kar. Ponadto, kwestia przedawnienia wykonania kary podkreśla znaczenie terminowego działania w kontekście prawnych ram egzekwowania wyroków.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy prawnej lub masz wątpliwości dotyczące postępowania karnego? Skorzystaj z naszych usług doradztwa online! Oferujemy profesjonalne porady prawne oraz pomoc w przygotowaniu niezbędnych pism, aby skutecznie nawigować przez zawiłości prawa. Zespół doświadczonych prawników jest do Twojej dyspozycji, aby zapewnić Ci wsparcie, kiedy tylko tego potrzebujesz. Wystarczy, że napiszesz do nas, posługując się formularzem pod tekstem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Kradzież tożsamości przez członka rodziny, czy można wycofać zgłoszenie?
» Mandat za prędkość, jak się bronić i podważyć pomiar?
» Groźby i nękanie w miejscu pracy, jak skutecznie się bronić?
» Telefon i laptop zatrzymane przez żandarmerię, co zrobić, by je odzyskać?
» Co zrobić, gdy dziecko zostaje niesłusznie oskarżone o rozpowszechnianie nielegalnych treści?
