Zatarcie skazania a naprawienie szkody, kiedy naprawdę zaczyna biec termin?
• Data: 2025-10-09 Autor: Katarzyna Bereda
Zostałam 2 lata temu skazana, dostałam w wyroku nakaz zapłaty grzywny oraz zwrócenie szkody pieniężnej do sklepu w wysokości 505 zł. Grzywna została pobrana z zabezpieczenia mienia od razu i w sądzie mam wszystko uregulowane, ale zapomniałam zapłacić za szkodę do sklepu, zrobiłam to dopiero dzisiaj. Czy zatarcie skazania liczy się od zapłaty grzywny w sądzie, czy od całkowitego uregulowania szkody, czyli grzywny plus zapłaty za szkodę?
.jpg)
Przesłanki zatarcia skazania
Zgodnie z art. 107 Kodeksu karnego (K.k.):
§ 1. W razie skazania na karę pozbawienia wolności wymienioną w art. 32 pkt 3 lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.
§ 2. Sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat.
(…)
§ 6. Jeżeli orzeczono środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego.
Wykonanie wszystkich środków karnych warunkiem biegu terminu do zatarcia skazania
W art. 107 § 6 K.k. potwierdzona została reguła jednolitości skazania, a więc traktowania wszystkich elementów jako całość. Dla instytucji zatarcia skazania każdy element wymierzonych przez sąd środków penalnych ma istotne znaczenie. W wypadku orzeczenia środka karnego, przepadku lub środka kompensacyjnego zatarcie skazania nie może nastąpić przed wykonaniem tego środka, jego darowaniem lub przedawnieniem wykonania (red. Grześkowiak/Wiak 2024, wyd. 8/Grześkowiak).
Nie ma racji skarżący, zarzucając, że nie upłynął jeszcze wyznaczony wyrokiem termin do naprawienia szkody. Dla orzekania o wcześniejszym zatarciu skazania można wymagać, by skazana przynajmniej rozpoczęła spłatę należności (opiewających na dużą kwotę), dając dowód gotowości pełnej realizacji wyroku (post. SA w Krakowie z 2.3.2015 r., II AKzw 88/15, Legalis).
Wnioski
Wobec tego, jeżeli dopiero teraz naprawiła Pani szkodę, to nie doszło jeszcze do zatarcia skazania, a wpis o skazaniu dalej figuruje w Pani karcie karnej. Gdyby naprawiła Pani szkodę od razu, tak samo jak nastąpiła spłata grzywny, doszłoby już do zatarcia skazania – z uwagi na wymierzenie kary grzywny. Jeżeli jednak obecnie naprawiła Pani szkodę, proszę zwrócić się do sądu z ewentualnym wnioskiem o zatarcie skazania.
Przykłady
Przypadek Adama – zapomniana szkoda
Adam został skazany za usiłowanie kradzieży sklepowej i orzeczono wobec niego grzywnę oraz obowiązek zapłaty za uszkodzony towar w wysokości 300 zł. Grzywnę zapłacił niemal od razu, ale o obowiązku naprawienia szkody… zapomniał. Po dwóch latach złożył wniosek o zatarcie skazania, przekonany, że wszystko zostało dawno wykonane. Dopiero wtedy dowiedział się, że brak zapłaty za szkodę wstrzymuje bieg terminu zatarcia. Musiał poczekać dłużej, mimo że grzywna była uregulowana wcześniej.
Historia Karoliny – częściowa spłata to za mało
Karolina została skazana za oszustwo internetowe i zobowiązana do zapłaty 1500 zł grzywny oraz zwrotu 1000 zł pokrzywdzonemu. Grzywnę zapłaciła w całości, a potem przez dłuższy czas spłacała szkodę w ratach – ale nieregularnie. Po 5 latach chciała wystąpić o zatarcie, licząc, że upływ czasu i częściowa spłata wystarczą. Niestety, sąd uznał, że nie wykonała w pełni środka kompensacyjnego, więc zatarcie nie mogło nastąpić.
Marta i refleksja po czasie
Marta została skazana za zniszczenie cudzego mienia i oprócz grzywny miała obowiązek zapłaty 505 zł odszkodowania. Grzywnę potrącono jej z zabezpieczonych środków, ale o zapłacie szkody do właściciela roweru zapomniała. Po dwóch latach złożyła wniosek o zaświadczenie o niekaralności do nowej pracy i… była zaskoczona, że nadal widnieje w rejestrze. Dopiero wtedy zapłaciła odszkodowanie i zaczęła liczyć nowy termin do zatarcia.
Podsumowanie
Zatarcie skazania to nie tylko kwestia upływu czasu, ale również pełnego wykonania wszystkich obowiązków wynikających z wyroku, w tym naprawienia szkody. Nawet jeśli grzywna została zapłacona, brak uregulowania środka kompensacyjnego wstrzymuje rozpoczęcie biegu terminu do zatarcia skazania.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy w złożeniu wniosku o zatarcie skazania lub nie wiesz, czy Twoje zobowiązania zostały w pełni wykonane? Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism dostosowanych do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
.jpg "Europejski Nakaz Aresztowania a przedawnienie, co zrobić, gdy wciąż widniejesz w rejestrach?")
.jpg "Związek z niepełnoletnią, czy spotykając się z 16-latką, łamię prawo?")
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Pozwolenie na broń a wykroczenie drogowe, czy utrata prawa jazdy ma znaczenie?
» Związek z niepełnoletnią, czy spotykając się z 16-latką, łamię prawo?
» Zabrane prawo jazdy za 0,16 mg/l, jakie są dalsze kroki i szanse na warunkowe umorzenie?
» Zatarcie skazania a naprawienie szkody, kiedy naprawdę zaczyna biec termin?
» Pomówienia o niewłaściwą relację z pełnoletnią uczennicą
