Skazanie na prace społeczne a studia prawnicze

Niekaralność – zatarcie skazania

Przestępstwo z art. 286 Kodeksu karnego, tj. oszustwo, zagrożone jest karą od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. Skoro wystąpił Pan o zatarcie skazania i skazanie zatarciu uległo, w czego konsekwencji uzyskał Pan zaświadczenie o niekaralności, to jako aplikant i przyszły adwokat spełnia Pan przesłankę niekaralności niezbędną do wpisu na listę aplikantów, następnie adwokatów. Niemniej, by móc być wpisanym na listę adwokatów prócz spełnienia szeregu innych przesłanek wskazanych precyzyjnie w ustawie z 1982 r. Prawo o adwokaturze, osoba wnioskująca o wpis na listę musi być nieskazitelnego charakteru i swoim dotychczasowym zachowaniem dawać rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata. Taki wymóg statuuje art. 65 pkt 1 ww. ustawy.  

Zgodnie z orzecznictwem sądowym, np. wyrokiem NSA z 25.04.2019 r., sygn. akt II GSK 1125/17:

„Organy samorządu zawodowego i Minister Sprawiedliwości badając, czy kandydat daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata powinni brać pod uwagę wszystkie okoliczności składające się na wizerunek kandydata, a więc także znane im zdarzenia, które legły u podstaw wydania wyroku skazującego, mimo iż skazanie uległo zatarciu. Zachowania te, jako fakty społeczne nadal istnieją i mogą być brane pod uwagę przy ocenie sylwetki kandydata. Nietrafny jest pogląd, że po zatarciu skazania niebyłe są także zdarzenia, które legły u jego podstaw”. Podobnie wypowiedział się NSA w wyroku z 8.01.2019 r. I GSK 5008/16 . W wyroku NSA z 10.10.2018 r. sygnatura akt II GSK 3404/16 sąd wskazał także wyraźnie, że ,,Badając, czy kandydat daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu zaufania publicznego, organ zobowiązany jest brać pod uwagę wszystkie okoliczności składające się na wizerunek kandydata, w tym również znane mu zdarzenia, które stanowiły podstawę wydania wyroku skazującego, mimo że skazanie uległo zatarciu”.

Wyroków takich jest zdecydowana większość i bez wątpienia taka linia orzecznicza przeważa.

Zobacz też: Wymóg niekaralności ustawa

Ocena zachowania – nieskazitelność charakteru

Odnosząc się do kwestii, czy może Pan niejako konwalidować ów brak nieskazitelnego charakteru, to jest to wysoce trudne. WSA w wyroku z 24.05.2016 r., sygn. akt VI SA/ Wa 2791/15, wskazał:

„Ocena zachowania/postępowania osoby ubiegającej się o wpis na listę adwokatów winna mieć charakter oceny moralnej, etycznej, dokonanej w oparciu o ustawowe przesłanki i uwzględniającej cały dotychczasowy okres życia kandydata na adwokata. Obowiązkiem organu jest branie pod uwagę i ocenianie wszelkich dostępnych danych dotyczących osoby ubiegającej się o wpis na listę adwokatów, a nie tylko jednej okoliczności. O tym, czy dana osoba daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata winno być ocenione na podstawie całokształtu dotychczasowej postawy kandydata (jego cech charakteru i zachowania). Warunek ten zakłada brak możliwości ograniczenia w ocenie sylwetki kandydata tylko do jednostkowych wydarzeń z jego życia, ale jej przeprowadzenie z uwzględnieniem wszystkich zachowań i cech ubiegającego się o wpis na listę korporacji zawodu zaufania publicznego”.

A zatem jeśli mimo owego skazania w Pana życiorysie brak jest innych negatywnych incydentów, nadto np. działa Pan jako wolontariusz, ma świetne wyniki w nauce – to Minister Sprawiedliwości nie musi wnieść sprzeciwu co do Pana wpisu na listę adwokatów. Niemniej, może i jest to bardzo prawdopodobne, wszak mowa o oszustwie, które stoi w sprzeczności z zawodem taki, jak: radca prawny, adwokat, sędzia, prokurator czy notariusz.  

Oczywiście będzie się Pan mógł odwoływać, wskazując, że wzięto pod uwagę tylko ów czyn, nie zaś całokształt Pana zachowania, powołując się na ów wyrok z 2016 r. Czy to przyniesienie skutek – tego nie wiem, gdyż, jak Pan widzi, jest to przepis ocenny dający Ministrowi swobodę co do oceny, czy owa rękojmia i nieskazitelność ma miejsce wobec konkretnego kandydata. Nie ma znaczenia teraz po fakcie, że sąd dał wiarę osobom, którym może nie powinien – Pan się nie odwoływał i doszło do skazania i na moment oceny tylko to się liczy.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 marca 2019 r., sygn. akt II GSK 1125/17
3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 stycznia 2019 r. I GSK 5008/16
4. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 października 2018 r. sygnatura akt II GSK 3404/16
5. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2016 r., sygn. akt VI SA/ Wa 2791/15

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.