Indywidualne porady prawne
Autor: Wioletta Dyl
Czy na osiedlowej, wewnętrznej uliczce, która umożliwia dojazd do posesji („ślepej”), można parkować samochód?
Osiedlowa uliczka może mieć status strefy ruchu, strefy zamieszkania lub drogi wewnętrznej.
W zależności od powyższego statusu stosuje się, albo nie, uregulowania zawarte w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Art. 1 ust. 1 i 2 tej ustawy stanowi, że reguluje ona m.in. zasady ruchu na drogach publicznych oraz w strefach zamieszkania. Ponadto przepisy ustawy stosuje się również do ruchu odbywającego się poza drogami publicznymi, jeżeli jest to konieczne dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa uczestników tego ruchu. Z kolei pojęcie drogi publicznej reguluje ustawa z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, która mówi, że „drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie tej ustawy do jednej z kategorii dróg: krajowych, wojewódzkich, powiatowych, gminnych, przy czym ulice leżące w ciągu tych dróg należą do tej samej kategorii”.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych – drogami wewnętrznymi są drogi niezaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych, a w szczególności: drogi w osiedlach mieszkaniowych, drogi dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych itd.
Zasadniczo więc na drogach wewnętrznych nie obowiązują ogólne przepisy Kodeksu drogowego, zatem kierowcy mogą parkować na chodnikach, ale tak, by nie utrudniać ruchu. O wjeżdżaniu na drogę wewnętrzną powinien informować znak „Droga wewnętrzna” (D-46, D-47).
Jednak zgodnie z definicją zawartą w art. 2. 16a) strefa ruchu – jest to obszar obejmujący co najmniej jedną drogę wewnętrzną, na który wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi. Z porównania przepisów art. 1 i 2 Prawa o ruchu drogowym wynika więc, że zasady ruchu na drogach wewnętrznych obowiązują tylko na tych znajdujących się w „strefie ruchu”. Czyli w strefie ruchu obowiązują dokładnie takie same zasady, jak na wszystkich drogach publicznych. Co za tym idzie, jeżeli drogi wewnętrzne nie zostaną oznakowane odpowiednimi znakami (D-52, D-53 – strefa ruchu), nie będzie można egzekwować na nich przestrzegania zasad ruchu drogowego.
Zgodnie z definicją z art. 2 pkt 16 Prawa o ruchu drogowym – strefa zamieszkania to „obszar obejmujący drogi publiczne lub inne drogi, na którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi”. Znakiem tym jest znak D-40 (oraz odwołujący go znak D-41), zaś do podstawowych różnic względem normalnego ruchu należą:
Zatem w przypadku zaparkowania poza wyznaczonym miejscem można spotkać się z mandatem. Generalnie więc w świetle obowiązujących przepisów ani policja, ani straż miejska nie mają prawa interweniować na drogach wewnętrznych (a więc m.in. na drogach osiedlowych), chyba że:
Ponadto jeżeli ślepa uliczka, o której Pani pisze, jest drogą gminną, która na podstawie ustawy o drogach publicznych jest właśnie drogą publiczną, to w ruchu na tej ulicy obowiązują przepisy Kodeksu drogowego, a zwłaszcza ustawa – Prawo o ruchu drogowym. W opisanej sytuacji mają zastosowanie w szczególności art. 46 ust. 1 i art. 49 ust. 2, z których odpowiednie fragmenty wskazują, że:
„46. 1. Zatrzymanie i postój pojazdu są dozwolone tylko w miejscu i w warunkach, w których jest on z dostatecznej odległości widoczny dla innych kierujących i nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub jego utrudnienia.
(…)
49. 2. Zabrania się postoju:
1) w miejscu utrudniającym wjazd lub wyjazd, w szczególności do i z bramy, garażu, parkingu lub wnęki postojowej;
2) w miejscu utrudniającym dostęp do innego prawidłowo zaparkowanego pojazdu lub wyjazd tego pojazdu.”
Status drogi |
Strefa zamieszkania |
Droga wewnętrzna |
Strefa ruchu |
Znak drogowy |
D-40,D-41 |
D-46, D-47 |
D-52,D-53 |
Oznakowanie drogi |
obowiązkowy znak na początku i końcu drogi |
nie zawsze występuje |
obowiązkowy znak na początku i końcu drogi |
Obowiązek przestrzegania przepisów z kodeksu ruchu |
wszystkie przepisy z kodeksu ruchu drogowego |
tylko przepisy dotyczące znaków i sygnałów drogowych |
wszystkie przepisy z kodeksu ruchu drogowego |
Ograniczenia parkowania |
parkowanie tylko w wyznaczonych miejscach |
parkowanie zabronione tylko w przypadku znaków zakazu |
zasady takie, jak na drogach publicznych |
Szczególne wymagania i zasady |
pieszy ma zawsze pierwszeństwo, obowiązuje ograniczenie prędkości do 20 km/h |
można ignorować wszelkie przepisy poza znakami i sygnałami drogowymi |
brak szczególnych zasad |
Możliwość wystawiania kar przez służby mundurowe |
mundurowi mogą karać za wszystkie wykroczenia |
za spowodowanie kolizji, nieprzestrzeganie znaków, sygnałów oraz jazdę po alkoholu |
mundurowi mogą karać za wszystkie wykroczenia |
Prowadzenie pojazdu bez prawa jazdy |
nie można |
można |
nie można |
A zatem w pierwszej kolejności proszę się upewnić, czy na osiedlowej ślepej uliczce znajdują się jakiekolwiek oznakowania świadczące o statusie tej drogi, bądź upewnić się, czy nie jest ona drogą gminną.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne