Zamiana metek w sklepie, czyli oszustwo i jego konsekwencje

Kwalifikacja czynu oszustwa w sklepie

W pierwszej kolejności należałoby ustalić, jaką kwalifikację prawną przyjęły organy ścigania. W mojej ocenie mamy do czynienia z czynem z art. 286 K.k. Zgodnie z tym przepisem:

„Art. 286. § 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto żąda korzyści majątkowej w zamian za zwrot bezprawnie zabranej rzeczy.

§ 3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 4. Jeżeli czyn określony w § 1–3 popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego”.

Zobacz też: Jak udowodnić kradzież w sklepie

Oszustwo w sklepie – czyn mniejszej wagi

Obawiam się, że organa ścigania przyjmą dla Pani mniej korzystną kwalifikację, tj. art. 286 § 1 K.k. W Pani interesie jest, by zmienić kwalifikację na art. 286 § 3 K.k., bowiem wówczas będzie mogła Pani starać się o warunkowe umorzenie postępowania karnego.

Powyższe ma ogromne znaczenie z punktu widzenia Pani możliwości obrony.

Konieczne byłoby jednak wykazanie, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z przypadkiem opisanym w 3 art. 286 K.k., który podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Nie znając treści akt sprawy, niezwykle trudno jest wskazać, czy mamy do czynienia z czynem mniejszej wagi, czy też nie. Konieczne jest bowiem ustalenie, czy działała Pani z premedytacją, czy też nie. Musiałaby zatem występować okoliczność łagodząca. Wskazać należy bowiem na stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego–- Izba Wojskowa z dnia 6 sierpnia 2003 r., sygn. akt WA 34/2003 w którym wskazano, iż „jeżeli zebrany materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że oskarżony działał z pełną premedytacją i świadomością nie ma podstaw do przyjęcia wypadku mniejszej wagi przewidzianego w art. 286 § 3 kk. Przypisanie oskarżonemu oszustwa w postaci wypadku mniejszej wagi nie przesądza o możliwości warunkowego umorzenia postępowania karnego”.

Reasumując, w Pani przypadku należy podjąć próbę współpracy z sądem i organami ścigania celem wykazania, iż mamy o do czynienia z czynem z art. 286 § 3 K.k. (niższe zagrożenie karą). Wobec zwrotu droższego plecaka niezwłocznie i przyznaniu się do winy powinno udać się skuteczniej powalczyć o warunkowe umorzenie postępowania karnego.

Warunkowe umorzenie postępowania karnego

Warunkowe umorzenie postępowania nie jest bowiem skazaniem w rozumieniu karnoprocesowym. Wskazać należy na postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 17 maja 2000 r., sygn. akt I KZP 7/2000, zgodnie z którym „w trybie przewidzianym w art. 387 kpk dopuszczalne jest tylko wydanie wyroku skazującego, a nie wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne”. Sąd Najwyższy rozróżnia zatem skazanie od warunkowego umorzenie postępowania.

Podobne stanowisko przyjmowane jest w doktrynie. Podkreśla się, iż wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne nie jest wyrokiem skazującym (zob. np. A. Bulsiewicz i inni, Przebieg postępowania karnego, Toruń 1999, s. 163; K. Marszał, Proces karny, Katowice 1997, s. 247–248). 

Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia. Zmiana kwalifikacji prawnej, o której mowa powyżej, ma istotne znaczenia, bowiem warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Czyn z art. 286 § 1 K.k. podlega karze podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8, podczas gdy czyn z art. 286 § 3 K.k. podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania należy złożyć w toku postępowania przygotowawczego w formie pisemnej. W treści wniosku może być wskazanie o zmianie kwalifikacji prawnej czynu. Z uwagi na fakt, iż była już Pani przesłuchiwana, powinna Pani złożyć wniosek o warunkowe umorzenie postępowania wraz z wnioskiem o uchylenie się od skutków uprzedniego dobrowolnego poddania się karze. Wnioski takie składa Pani na piśmie w prokuraturze. 

Konsekwencje oszustwa – czy pracodawca zostanie zawiadomiony o czynie?

Pracodawca nie powinien być powiadomiony, bowiem – jak mniemam – Pani czyn nie pozostaje w związku z Pani pracą. Najpierw zanim zacznie Pani walczyć o warunkowe umorzenie, musi Pani doprowadzić do zmiany kwalifikacji, a tę albo zmieni organ ścigania, albo sąd. 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.