Autor: Katarzyna Bereda
Zostałam wezwana na policję w charakterze świadka w sprawie kradzieży perfum. Po wysłuchaniu policjantki okazało się, że dysponują nagraniem z monitoringu, na którym widać, że wyjęłam z opakowania perfumy i włożyłam do koszyka. Za perfumy nie zapłaciłam przy kasie. Ta sytuacja miała miejsce dwukrotnie w przeciągu miesiąca. Straty sklepu oszacowano na kwotę 760 zł. Co powinnam zrobić w takiej sytuacji? Na policji nie przyznałam się do kradzieży. Czy mogę dobrowolnie przyznać się do winy i ubiegać o nieprzekazywanie sprawy do sądu? Co grozi za kradzież perfum? Nie byłam nigdy karana, a według mnie wartość perfum nie przekroczyła kwoty 500 zł.
Zgodnie z treścią art. 278 § 1 Kodeksu karnego „kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.
Jak wynika z opinii doktryny (red. Grześkowiak), kradzież ma charakter czynu przepołowionego. Od 15.11.2018 r. kryterium przepołowienia uległo zmianie. Na mocy ustawy z 4.10.2018 r. o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 2077) powrócono do progu kwotowego, który został określony na poziomie 500 zł. Z uwagi na powyższe, jeżeli przedmiot, który został skradziony opiewa na wartość niższą aniżeli 500 zł, należy mówić o wykroczeniu. Jeżeli na wyższą, tak jak Pani wskazała, należy mówić o przestępstwie, a więc powyższej regulacji. Proszę jednak pamiętać, iż jeśli sprawca zabiera jednym czynem kilka rzeczy, to należy uwzględniać ich wartość łączną (wyr. SN7 z 26.6.1987 r., sygn. akt WRN 15/87).
Jeżeli przedmiot opiewał na kwotę bardzo zbliżoną do 500 zł, możemy mówić o przypadku mniejszej wagi na podstawie § 3, gdzie sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Wypadek mniejszej wagi zachodzi wówczas, gdy czyn wyczerpuje znamiona podstawowego typu przestępstwa, ale charakteryzuje się „przewagą łagodzących elementów przedmiotowo-podmiotowych” (wyrok SN z 9.10.1996 r., sygn. akt V KKN 79/96,), zwłaszcza należących do znamion danego typu przestępstwa (wyrok SN z 4.4.1997 r., sygn. akt V KKN 6/97,), które sprawiają, że czyn „nie przybiera zwyczajnej postaci, lecz zasługuje na znacznie łagodniejsze potraktowanie” (wyrok SA w Białymstoku z 16.11.2000 r., sygn. akt II AKa 161/00), jest „przestępstwem o mniejszym ładunku społecznej ujemności” (wyrok SA w Lublinie z 8.8.1996 r., sygn. akt II AKa 91/96).
„Dla ustalenia tych okoliczności należy korzystać z kryteriów oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu z art. 115 § 2 KK” (wyrok SN z 14.1.2004 r., sygn. akt V KK 121/03), odnosząc je do danego typu przestępstwa, przy założeniu, że wypadek mniejszej wagi musi wykazywać stosunkowo niski ładunek społecznej szkodliwości w porównaniu z czynem zakwalifikowanym jako typ podstawowy tego samego przestępstwa. „Wypadek mniejszej wagi jest stanem pośrednim między brakiem treści materialnej przestępstwa a stanem uznawanym za przestępstwo typu podstawowego”, jest to czyn, w którym „stopień społecznej szkodliwości oraz wina sprawcy są znacznie niższe niż w przypadku typu podstawowego, a nie są jeszcze subminimalne, jak w razie znikomości tych znamion, zupełnie odejmującej czynowi charakter przestępczy” (wyrok SA w Krakowie z 5.6.2002 r., sygn. akt II AKa 128/02).
Z uwagi na powyższe, może Pani powołać się na niniejsze okoliczności. Jeżeli jednak została Pani złapana na tzw. gorącym uczynku i przyznała się Pani do winy, to jak najbardziej może Pani poddać się dobrowolnie karze, co sprawi, iż co do zasady nie będzie przeprowadzone postępowanie sądowe, a prokurator od razu skieruje do sądu wniosek o dobrowolne poddanie się karze z ustaloną z Panią karą za niniejsze.
Zgodnie bowiem z art. 335 § 1 Kodeksu postępowania karnego jeżeli oskarżony przyznaje się do winy, a w świetle jego wyjaśnień okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości, a postawa oskarżonego wskazuje, że cele postępowania zostaną osiągnięte, można zaniechać przeprowadzenia dalszych czynności. Jeżeli zachodzi potrzeba oceny wiarygodności złożonych wyjaśnień, czynności dowodowych dokonuje się jedynie w niezbędnym do tego zakresie. W każdym jednak wypadku, jeżeli jest to konieczne dla zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa przed ich utratą, zniekształceniem lub zniszczeniem, należy przeprowadzić w niezbędnym zakresie czynności procesowe, a zwłaszcza dokonać oględzin, w razie potrzeby z udziałem biegłego, przeszukania lub czynności wymienionych w art. 74 § 2 pkt 1 w stosunku do osoby podejrzanej, a także przedsięwziąć wobec niej inne niezbędne czynności, nie wyłączając pobrania krwi, włosów i wydzielin organizmu. Prokurator, zamiast z aktem oskarżenia, występuje do sądu z wnioskiem o wydanie na posiedzeniu wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kar lub innych środków przewidzianych za zarzucany mu występek, uwzględniających również prawnie chronione interesy pokrzywdzonego. Uzgodnienie może obejmować także wydanie określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu.
Z uwagi na powyższe, jeżeli przyznaje się Pani do winy, wartość przedmiotu nie jest znaczna – zbliżona do 500zł i sprawa nie budzi wątpliwości, proszę porozmawiać z prokuratorem, iż chce Pani dobrowolnie poddać się karze. Prokurator zapewne wyrazi na to zgodę – jeżeli wszystko zostało wyjaśnione. Kara wtedy jest znacznie niższa i ustalona wspólnie z Panią.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika