Szantaż na Facebooku

Stosowanie szantażu celem wyłudzenia pieniędzy

Podstawę prawną opinii stanowią przepisy Kodeksu karnego (K.k.).

W mojej ocenie w opisanej sytuacji mamy do czynienia z czynem, który może wypełniać znamiona przestępstwa, o którym mowa w art. 191 § 1 K.k. Zgodnie z tym przepisem:

„Art. 191. § 1. Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”

W pierwszej kolejności pochylić należy się nad zwrotem „groźba bezprawna”. Groźba bezprawna powinna być rozumiana zgodnie z definicją ustawową zawartą w art. 115 § 12 jako groźba określona w art. 190 § 1, jak i groźba spowodowania postępowania karnego lub rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej. Nie stanowi przy tym groźby bezprawnej zapowiedź spowodowania postępowania karnego, jeśli ma ona na celu jedynie ochronę prawa naruszonego przestępstwem. Innymi słowy, nawet gdyby obecnie wskazał Pan grożącemu, że zgłosi sprawę na policję, to Pana zachowanie polegające na zagrożeniu zgłoszeniem sprawy na policję nie może być rozpatrywane w kategoriach zachowania wypełniającego znamiona czynu, o którym mowa w art. 191 § 1 K.k., w przeciwieństwie do zachowania Pana rozmówcy, który grozi Panu, że jeżeli nie wykona Pan jego polecenia, tj. nie zapłaci określonej kwoty pieniędzy, wówczas rozpowszechni rozmowę z Pana udziałem. Nie ma bowiem wątpliwości, iż zachowanie tej osoby stanowi realną groźbę upublicznia rozmowy, co naruszyć może Pana część, dobre imię, a przede wszystkim prawo do prywatności.

Przez działanie należy rozumieć wykonywanie określonych ruchów, zaniechanie polega na powstrzymaniu się od ich wykonywania, a znoszenie to tolerowanie pewnego nieprzyjemnego dla danej osoby stanu rzeczy (zob. M. Filar, w: Kodeks..., red. O. Górniok, 2006, s. 624). W mojej ocenie zachowanie grożącego winno być postrzegane jako wykonywanie określonych ruchów zmierzających do szantażowania Pana.

Zobacz też: Szantaż na Facebooku

Groźba bezprawna dokonywana w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania

Ustawodawca bowiem posługuje się wskazaniem, iż groźba bezprawna jest dokonywana w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia. W Pana przypadku rozmówca działa z zamiarem bezpośrednim, na co wskazuje jego notoryczność, a także co raz śmielsze działanie. Nie ulega nadto wątpliwości, iż swym zachowaniem rozmówca zmierza do wymuszenia na Panu określonego działania, tj. płacenia za milczenie. Można jedynie przypuszczać, że wcześniej czy później rozmówca zechce z tego uczynić źródło stałego dochodu.

Celem przedstawienia argumentu do walki z ewentualną obroną wskazać należy na pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy z dnia 22 lutego 1963 r., sygn. akt II K 997/60, zgodnie z którym: „różnica pomiędzy perswazją i nakłanianiem z jednej strony a zmuszeniem polega na tym, że perswazja lub nakłanianie zmierza poprzez stosowną i przekonywającą argumentację do wywołania zmiany w sferze poglądów i woli przekonywanego oraz podjęcia przez niego jakiejś akcji, bądź powstrzymania się od działania z własnej woli, natomiast zmuszenie ma na celu złamanie oporu wynikającego ze sprzeczności pomiędzy wolą i poglądami zmuszanego, a czynnością, która ma być podjęta lub zaniechana oraz doprowadzenie do podjęcia bądź zaniechania czynności wbrew woli pokrzywdzonego. Środkami wiodącymi do bezprawnego złamania oporu osoby pokrzywdzonej są: przemoc fizyczna (vis absoluta) i przymus psychiczny (vic compulsiva) w postaci groźby popełnienia przestępstwa, groźby spowodowania postępowania karnego i groźby rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego bliskich”.

Przeczytaj też: Szantaż zdjęciami paragraf

Groźba popełnienia przestępstwa i szantaż

Groźba popełnienia przestępstwa, która nie wzbudza w zagrożonym uzasadnionej obawy jej spełnienia, nie jest groźbą bezprawną w rozumieniu art. 191 K.k. W Pana jednak przypadku nie można mówić o braku obawy z Pana strony spełnienia zapowiedzi wyrażanych przez tę osobę, skoro jak wynika z treści Pana pytania co raz bardziej myśli Pan o spełnieniu świadczenia.

Teraz, w mojej ocenie, nie pozostaje nic innego, jak próbować nagrać rozmowy tego rozmówcy na telefon lub dyktafon, celem ich dalszego wykorzystania w ramach postępowania karnego lub zabezpieczyć poprzez tzw. print screen. Po uzyskaniu dowodów zasadnym jest podjęcie decyzji o zawiadomieniu o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa, albowiem tylko w taki sposób organa ścigania mogą dowiedzieć się o zachowaniu tego człowieka. Z chwilą złożenia takiego zawiadomienia, postępowanie będzie toczyło się z urzędu. Złożenie takiego zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełniania przestępstwa jest wolne od jakichkolwiek opłat.

Czyn, o którym mowa w art. 191 § 1 K.k., jest ścigany z oskarżenia publicznego z urzędu.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼