Indywidualne porady prawne
Autor: Marek Gola
Kilka dni temu zostałem zatrzymany podczas prowadzenia po alkoholu (2,3 promila). Mam obecnie wyrok w zawieszeniu, który kończy mi się za 2 miesiące (za stalking). Co mnie czeka?
Dla potrzeb niniejszej opinii przyjmuję, że nigdy dotychczas nie był Pan karany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości.
Zgodnie z jego treścią art. 178a § 1 Kodeksu karnego „kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.
Zakaz prowadzenia pojazdów, jako środek karny orzekany jest natomiast na podstawie art. 42 § 2, zgodnie z którym „sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 173, 174 lub 177”.
Zarówno doktryna, jak i orzecznictwo wskazują, iż orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdu określonego rodzaju winno w pierwszej kolejności dotyczyć pojazdu tego rodzaju, którym sprawca dopuścił się przestępstwa. W podobnym tonie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 stycznia 2007 r., sygn. akt III KK 437/06, „orzeczenie sądu w przedmiocie środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, oparte na dyspozycji art. 42 § 2 k.k., ograniczone tylko do określonego rodzaju tych pojazdów, które nie obejmuje tego typu pojazdu, który sprawca przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji prowadził, tylko pozornie czyni zadość nakazowi zawartemu w przedmiotowym przepisie. Wykładnia celowościowa, niezbędna dla prawidłowego ustalenia normatywnej zawartości art. 42 § 2 k.k. prowadzi do wniosku, że w zakres orzeczenia o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych, w pierwszej kolejności, powinno wchodzić uprawnienie do prowadzenia pojazdu tego rodzaju, którym sprawca dopuścił się przestępstwa”.
Od dnia 18 maja 2015 r. polityka państwa w odniesieniu do ww. przestępstw się zaostrzyła. Aktualnie sąd orzeka środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów na okres nie krótszy niż 3 lata. Dodatkowo w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 1 sąd orzeka świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5000 złotych.
Biorąc pod uwagę wynik badania alkomatem, w mojej opinii szanse na warunkowe umorzenia postępowania są tylko formalne. Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego.
Zakładając, że Pan jako kierujący nigdy nie był karany za podobny czyn ani tez nie miał innych problemów z prawem, zakaz prowadzenia pojazdów może być orzeczony na okres 5 lat. Skrócenie tego okresu do lat 3 (minimum) będzie bardzo trudne, by nie powiedzieć – wręcz niemożliwe.
Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia. Zachodzi pytanie, czy mając w wydychanym powietrzu 2,3 promila, można mówić o nieznacznej społecznej szkodliwości czynu. Moim zdaniem nie.
Maksymalnie prawo jazdy może być kierującemu zabrane na okres 15 lat, minimalnie na okres 3 lat. Biorąc pod uwagę wynik badania alkomatem, w tym przypadku sąd może orzec zakaz na okres około 5 lat.
W opisanym przypadku trudno wyrokować, czy prawnik byłby w stanie pomóc. Zachodzi pytanie, czy ma Pan coś na swoje usprawiedliwienie. Jeżeli nie, wówczas prawnik też może nie pomóc. Jeżeli ma Pan coś na swoje usprawiedliwienie, to celem należytego uwypuklenia powyższego zasadne byłoby podjęcie takiego działania.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne