Czy świadek może nagrać przesłuchanie na policji?

• Data: 2024-02-13 Autor: Katarzyna Talkowska

Czy będąc przesłuchiwanym w charakterze świadka przez policję, mogę nagrać przesłuchanie na swój telefon bez informowania policjanta o tym? Czy jak policjant prosi, by nie nagrywać przesłuchania w całości/części – to czy ma to znaczenie?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Czy świadek może nagrać przesłuchanie na policji?

Przesłuchanie i jego nagrywanie

Jeżeli chodzi o kwestie nagrywania, to na ten moment brak jest przepisów prawnych, które umożliwiałyby dokonanie takiej czynności przez osobę uczestniczącą w danej czynności, czyli w tym wypadku Pana jaka świadka.

Zgodnie z art 147 § 1 ustawy Kodeks postępowania karnegoprzebieg czynności protokołowanych może być utrwalony ponadto za pomocą urządzenia rejestrującego obraz lub dźwięk, o czym należy przed uruchomieniem urządzenia uprzedzić osoby uczestniczące w czynności. Natomiast przesłuchanie świadka lub biegłego utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk, gdy:

1) zachodzi niebezpieczeństwo, że przesłuchanie tej osoby nie będzie możliwe w dalszym postępowaniu;

2) przesłuchanie następuje w trybie określonym w art. 396 (przesłuchanie świadka w drodze pomocy sądowej)”.
 
Dodatkowo przesłuchanie pokrzywdzonego, o którym mowa w art. 185a (W sprawach o przestępstwa popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej lub określone w rozdziałach XXIII, XXV i XXVI Kodeksu karnego pokrzywdzonego, który w chwili przesłuchania nie ukończył 15 lat) i art. 185c (przesłuchanie pokrzywdzonego w związku z przestępstwem określonym w art. 197–1999 Kodeksu karnego, który w chwili przesłuchania nie ukończył 15 lat) oraz świadka, o którym mowa w art. 185b (przesłuchanie małoletniego świadka), utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk.

Zapis dźwięku przez organ procesowy

Co ważne, Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje urządzeń i środków technicznych służących do utrwalania obrazu lub dźwięku dla celów procesowych, sposób przechowywania, odtwarzania i kopiowania zapisów, sposób i tryb udostępniania stronom, obrońcom, pełnomocnikom i przedstawicielom ustawowym zapisu obrazu lub dźwięku oraz przekazywania im kopii zapisu obrazu lub dźwięku, jak również wysokość opłaty za sporządzenie i przekazanie kopii zapisu obrazu lub dźwięku oraz zakładanie kont w systemie informatycznym w celu przekazywania kopii zapisu obrazu lub dźwięku, mając na uwadze konieczność właściwego zabezpieczenia utrwalonego obrazu lub dźwięku przed utratą dowodu, jego zniekształceniem lub nieuprawnionym ujawnieniem, konieczność niezwłocznego dostępu uczestników postępowania do zapisu obrazu lub dźwięku oraz uzyskania kopii zapisu z akt sprawy, a także zapewnienia, aby wysokość opłaty odpowiadała rzeczywistym kosztom sporządzenia i przekazania kopii zapisu obrazu lub dźwięku. Takim rozporządzeniem aktualnie jest rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 stycznia 2017 r. w sprawie utrwalania obrazu lub dźwięku dla celów procesowych w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 93). 
 
Utrwalania obrazu i dźwięku dokonuje organ prowadzący daną czynność, a nie strona. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się już w 2020 r. do Ministra Sprawiedliwości/Prokuratora Generalnego, aby rozszerzyć możliwości utrwalania dźwięku i obrazu w toku czynności procesowych. Wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich przedkładam w załączeniu. 
 
Biorąc powyższe pod uwagę brak jest podstaw prawnych, aby składając zeznania jako świadek, nagrywał Pan dokonywaną czynność zarówno za zgodą, jak i bez zgody funkcjonariusza. Zwrócić należy uwagę, że treść zeznań złożonych w toku postępowania przygotowawczego stanowi tzw. tajemnicę śledztwa/dochodzenia, zatem nieuprawnione jest utrwalanie zapisów tej czynności przez inny podmiot niż organ procesowy.

Przykłady

Sytuacja na komisariacie w małym mieście
Pan Andrzej został wezwany jako świadek w sprawie kradzieży roweru. Chciał nagrać przesłuchanie na telefon, by mieć „dowód”, że niczego nie ukrywał. Funkcjonariusz od razu zauważył telefon leżący na stole i poprosił o jego wyłączenie, informując, że to niedozwolone. Pan Andrzej uszanował prośbę, ale po powrocie do domu był zaskoczony – myślał, że jako obywatel ma do tego prawo.

 

Rozmowa z detektywem w sprawie sąsiada
Pani Elżbieta była świadkiem awantury sąsiedzkiej i została wezwana na przesłuchanie. Chcąc uniknąć nieporozumień, postanowiła ukryć telefon w torebce i nagrywać dźwięk. Po kilku minutach policjant zorientował się, że coś jest nie tak, przerwał czynność i wezwał przełożonego. Przesłuchanie zostało anulowane, a pani Elżbiecie zwrócono uwagę, że takie działanie może być potraktowane jako naruszenie przepisów o tajemnicy śledztwa.

 

Świadek czuje się zagubiony
Student Bartek był świadkiem bójki na uczelni. Podczas przesłuchania poprosił policjanta o możliwość nagrania rozmowy, bo – jak stwierdził – „dużo się stresuje i może coś przeoczyć”. Funkcjonariusz wyjaśnił mu, że nie ma takiej możliwości, ale zapewnił, że otrzyma dostęp do treści protokołu przed podpisaniem, aby mógł sprawdzić, czy wszystko zostało zapisane zgodnie z jego słowami.

Podsumowanie

Nagrywanie przesłuchania świadka przez niego samego – bez wiedzy lub zgody policji – nie jest obecnie dozwolone na gruncie przepisów prawa. Utrwalanie dźwięku lub obrazu w toku czynności procesowych leży wyłącznie w gestii organu prowadzącego postępowanie. Co więcej, treść zeznań objęta jest tajemnicą śledztwa, co dodatkowo wyklucza możliwość samodzielnego dokumentowania przebiegu przesłuchania. Choć w praktyce mogą pojawiać się różne motywacje do nagrywania, przepisy nie przewidują takiego uprawnienia po stronie świadka.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pewności, jak postąpić w swojej sprawie? Skorzystaj z naszych porad prawnych online – szybko, dyskretnie i bez wychodzenia z domu. Opisz swój problem, a nasi prawnicy przygotują dla Ciebie jasną i konkretną odpowiedź opartą na aktualnych przepisach. Pomagamy w sprawach karnych, cywilnych, rodzinnych i wielu innych.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555
2. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 stycznia 2017 r. w sprawie utrwalania obrazu lub dźwięku dla celów procesowych w postępowaniu karnym - Dz.U. 2017 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-budowlane.info

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

praworolne.info

ewindykacja24.pl

prawozus.pl