Indywidualne porady prawne
Autor: Anna Sufin
Złożyłam zażalenie na postanowienie prokuratury w sprawie umorzenia śledztwa o nieumyślne spowodowanie śmierci męża. Sąd ustalił termin posiedzenia w tej sprawie na 30 listopada. W związku z powyższym chciałabym zasięgnąć informacji na poniższe pytania. Czy jako pokrzywdzona mogę podczas tego posiedzenia wypowiedzieć się w tej sprawie, czy w ogóle sądu to nie interesuje, a rozpatrują tylko zarzuty podjęte w zażaleniu (w piśmie było napisane, że obecność nieobowiązkowa)? Czy zamiast mnie na posiedzenie mogę wysłać inną osobę, np. córkę lub szwagierkę, czyli siostrę zmarłego, oczywiście na podstawie udzielonego pełnomocnictwa?
Ponieważ jest Pani stroną postępowania (wedle art. 299 § 1 Kodeksu postępowania karnego w postępowaniu przygotowawczym pokrzywdzony i podejrzany są stronami), może Pani na posiedzeniu przedstawić swoje stanowisko w sprawie, rozwijające czy precyzujące zarzuty. To od konkretnego sądu zależy, czy pozwoli się Pani szerzej wypowiedzieć czy też zapyta jedynie, czy coś ponad treść zażalenia chce Pani dodać. Niemniej jednak sąd zapyta, czy podtrzymuje Pani zażalenie i wtedy może Pani przedstawić swoje stanowisko.
Pokrzywdzony może ustanowić pełnomocnika. Zgodnie z art. 87:
„Art. 87.
§ 1. Strona inna niż oskarżony może ustanowić pełnomocnika.
§ 2. Osoba niebędąca stroną może ustanowić pełnomocnika, jeżeli wymagają tego jej interesy w toczącym się postępowaniu.
§ 3. Sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, może odmówić dopuszczenia do udziału w postępowaniu pełnomocnika, o którym mowa w § 2, jeżeli uzna, że nie wymaga tego obrona interesów osoby niebędącej stroną”.
Zobacz też: Stawiennictwo nieobowiązkowe na rozprawie karnej
Pani jako strona może ustanowić pełnomocnika, a sąd ani prokurator nie będą rozważać, czy wymagają tego Pani interesy w toczącym się postępowaniu. Pełnomocnictwo mogłoby być złożone przez pełnomocnika dopiero na samym posiedzeniu bądź wcześniej wysłane do sądu pocztą. Jednak pełnomocnikiem może być tylko adwokat lub radca prawny. Nie może nim być – tak jak to jest w postępowaniu cywilnym – zstępny. Córka albo szwagierka nie mogłyby zatem być Pani pełnomocnikami w postępowaniu. Zgodnie z art. 88:
„Art. 88.
§ 1. Pełnomocnikiem może być adwokat, radca prawny lub radca Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej. Do pełnomocnika stosuje się odpowiednio art. 77, art. 78, art. 81a § 1–3, art. 83, art. 84, art. 86 § 2 oraz przepisy wydane na podstawie art. 81a § 4.
§ 2. Na zasadach określonych w odrębnej ustawie czynności zastępstwa wykonuje Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej”.
Ewentualnie gdyby Pani pozostawała nieporadna, w szczególności ze względu na wiek lub stan zdrowia, Pani prawa mogłaby wykonywać osoba, pod której pieczą Pani pozostaje. Zgodnie z art. 51:
„Art. 51.
§ 1. Za pokrzywdzonego, który nie jest osobą fizyczną, czynności procesowych dokonuje organ uprawniony do działania w jego imieniu.
§ 2. Jeżeli pokrzywdzonym jest małoletni albo ubezwłasnowolniony całkowicie lub częściowo, prawa jego wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, pod której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje.
§ 3. Jeżeli pokrzywdzonym jest osoba nieporadna, w szczególności ze względu na wiek lub stan zdrowia, jego prawa może wykonywać osoba, pod której pieczą pokrzywdzony pozostaje”.
Córka bądź szwagierka same mogłyby się starać o uznanie za pokrzywdzonego (albo wykonującego prawa pokrzywdzonego) w sprawie. Zgodnie z art. 52:
„Art. 52.
§ 1. W razie śmierci pokrzywdzonego prawa, które by mu przysługiwały, mogą wykonywać osoby najbliższe lub osoby pozostające na jego utrzymaniu, a w wypadku ich braku lub nieujawnienia - prokurator, działając z urzędu.
§ 2. W przypadku gdy organ prowadzący postępowanie dysponuje informacjami o osobach najbliższych dla pokrzywdzonego lub osobach pozostających na jego utrzymaniu, poucza o przysługujących uprawnieniach co najmniej jedną z nich”.
W przypadku uznania za pokrzywdzone sąd mógłby je także wysłuchać na posiedzeniu.
Przeczytaj też: Procedury po gwałcie
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
Zapytaj prawnika