Odpowiedzialność karna za zatajenie faktów przy zgłoszeniu kradzieży

Fałszywe zeznania świadka

Zgodnie z treścią art. 233 § 1 Kodeksu karnego (K.k.): „Kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”. Należy podnieść, iż na etapie postępowania przygotowawczego składa Pan zeznania jako świadek.

Podmiotem przestępstwa może być tylko świadek składający zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy (art. 233 § 1 i 1a K.k.), biegły, rzeczoznawca lub tłumacz (art. 233 § 4 i 4a K.k.) albo osoba składająca oświadczenie (art. 233 § 6 K.k.). Jest to przestępstwo indywidualne. W literaturze i orzecznictwie jest też prezentowany pogląd, że przestępstwo z art. 233 § 1 K.k. jest występkiem powszechnym, na co wskazywać ma redakcja dyspozycji przepisu, w której użyto zaimka „kto” (uchwała SN(7) z 22.01.2003 r., I KZP 39/02, OSNKW 2003, Nr 1-2, poz. 1; R. Góral, O. Górniok, Przestępstwa, s. 135-136).

Złożenie fałszywych zeznań przybiera postać zeznania nieprawdy (działanie) lub zatajenia prawdy (zaniechanie). Zeznanie to, według L. Peipera, ustne lub pisemne „przedstawienie pewnego zdarzenia lub pewnej okoliczności przez pewną osobę (…) nie zaś wnioski stąd przez zeznającego wysnute” (Peiper, Komentarz, s. 290).

Zatajenie prawdy w zeznaniach

Składanie zeznań polega na przekazywaniu określonej treści intelektualnej. W uchwale SN(7) z 22.01.2003 r. (I KZP 39/02, OSNKW 2003, Nr 1-2, poz. 1) przyjęto, że dopiero zawarcie w treści złożonego zeznania pewnego przynajmniej minimalnego zasobu informacji pozwala na stwierdzenie, że uprawniony organ dysponuje określonej treści środkiem dowodowym. W konsekwencji SN przyjął, że bezpodstawne uchylenie się od złożenia zeznania nie jest „zatajeniem prawdy” w rozumieniu art. 233 § 1 K.k.

Dokonując wykładni zwrotu „zataja prawdę”, SN stwierdził, że realizacja tej czynności sprawczej polega na „świadomym utrzymaniu przez świadka w tajemnicy zarówno w fazie swobodnej relacji, jak i w fazie odpowiedzi na pytania (art. 171 § 1 K.p.k.) okoliczności mogącej mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, przy czym bez znaczenia pozostaje, że o tę okoliczność świadek nie został zapytany” (wyrok SN z 02.10.2014 r., IV KK 82/14, Prok. i Pr. 2015, Nr 1-2, poz. 7).

Odpowiedzialność karna

Z uwagi na powyższe, podawanie nieprawdy lub zatajanie prawdy podczas składania zeznań może skutkować omówioną wyżej odpowiedzialnością karną. Jednak jeżeli niezwłocznie dokonał Pan zmiany stanowiska po przypomnieniu sobie nowych informacji, nie spowodowało to niepotrzebnego przedłużenia lub konieczności zmiany zakresu postępowania, organ nie powinien pociągać Pana do odpowiedzialności, a Pańskie wyjaśnienia powinny zostać przyjęte. Czyn, którego dopuścił się sprawca, jest bowiem wieloczynowy.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼