Indywidualne porady prawne
Autor: Marek Gola
Jestem świadkiem (jednym z kilku) przestępstwa, dwie osoby uszkadzały zaparkowane auta. W tej sprawie nie jestem pokrzywdzonym. Złożyłem zeznania na policji i mam dostać wezwanie do sądu na rozprawę. Dowiedziałem się, że jedna z tych osób może znać mnie i moje dane (chodziła do tej samej szkoły co ja). Czy jest jakaś opcja, żeby nie musieć zeznawać przy nich albo żeby oskarżony nie widział mnie i moich danych osobowych? Obawiam się o swoje bezpieczeństwo po zeznaniach.
W mojej ocenie zastosowanie w niniejszej sprawie możne znaleźć przepis art. 390 § 2 Kodeksu postępowania karnego, zgodnie z którym „w wyjątkowych wypadkach, gdy należy się obawiać, że obecność oskarżonego mogłaby oddziaływać krępująco na wyjaśnienia współoskarżonego albo na zeznania świadka lub biegłego, przewodniczący może zarządzić, aby na czas przesłuchania danej osoby oskarżony opuścił salę sądową”. Przepis art. 375 § 2 stosuje się odpowiednio. Prawo zadawania pytań osobie przesłuchiwanej doznaje legalnego ograniczenia przez zapis art. 390 § 2, a „pośrednictwo” obrońcy, jak określa to on sam, odbywa się zgodnie z wolą samego oskarżonego i w jego imieniu. Nie doznaje on żadnego pokrzywdzenia w sferze swych interesów procesowych.
Stwierdzenie: „obecność oskarżonego może oddziaływać na osobę przesłuchiwaną krępująco” oznacza, że współoskarżony, świadek albo biegły, słuchani w obecności oskarżonego, nie mają możliwości swobodnego wypowiedzenia się, z jakiegokolwiek powodu, uzasadnionego z psychologicznego punktu widzenia. Nie chodzi tu o potrzebę posiadania wiedzy psychologicznej dla dokonania takiej oceny, a więc opinia biegłego tej specjalności nie jest tu potrzebna, a jedynie wiedza o psychologii, jaka powinna być udziałem każdego absolwenta wydziału prawa, a ponadto wynikająca z przeciętnego doświadczenia życiowego. Powodem skrępowania może być uczucie strachu wobec oskarżonego.
Wysłuchanie świadka bez obecności oskarżonych nie narusza standardów rzetelności procesu. Przede wszystkim przewidział to ustawodawca, dokonując wyboru chronienia prawa świadka na rzecz ochrony życia i zdrowia kosztem prawa do obrony. Dopuszczalne jest to także według standardów strasburskich w sytuacji, gdy podczas zeznań świadków byli obecni obrońcy, oskarżeni zostali poinformowani o treści złożonych pod ich nieobecność zeznań, a ograniczenie zostało podjęte w celu wyeliminowania zastraszenia świadka.
Zasadne jest zatem, by Pan złożył stosowane pismo w sądzie, w którym nie poda Pan swoich danych adresowych, lecz wystąpi z prośbą o przesłuchanie pod nieobecność oskarżonego.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne