Indywidualne porady prawne
Konsekwencje odjechania z miejsca kolizji
Autor: Marek Gola
Tydzień temu miałam kolizję, uderzyłam i obtarłam samochód stojący na ulicy przed domem. Nie zauważyłam tego, nie poczułam, było bardzo wcześnie rano, miałam włączoną muzykę. Odjechałam, a następnego dnia zadzwonił do mnie pracodawca z zapytaniem, czy coś wiem na ten temat. Wtedy dopiero obejrzałam samochód i stwierdziłam, że mam otarcie. Ostatecznie więc przyznałam się do popełnienia tego czynu. Spisaliśmy oświadczenie powypadkowe z datą zdarzenia, podałam wszystkie dane. Niestety otrzymałam jednak zawiadomione z policji o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Co mam teraz zrobić, jak mam wytłumaczyć się na policji, jakie poniosę konsekwencje?
Podstawę prawną opinii stanowią przepisy Kodeksu karnego (K.k.) oraz Kodeksu wykroczeń (K.w.).
W mojej ocenie, w przedmiotowej sprawie organa ścigania mogą chcieć zakwalifikować Pani zachowanie jako zniszczenie mienia – art. 288 § 1 K.k. Nie potrafię bowiem znaleźć innego racjonalnego uzasadnienia.
„Art. 288. § 1. Kto cudzą rzecz niszczy, uszkadza lub czyni niezdatną do użytku, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 3. Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto przerywa lub uszkadza kabel podmorski albo narusza przepisy obowiązujące przy zakładaniu lub naprawie takiego kabla.
§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.”
W pierwszej kolejności proszę zatem ustalić, jaka jest kwalifikacja prawna zarzucanego Pani czynu. Drugim krokiem jest ustalenie, czy wniosek o ściganie został przez pokrzywdzonego złożony. Jeżeli tak, wówczas istnieje możliwość porozumienia się z pokrzywdzonym celem naprawienia ewentualnej szkody skutkiem czego byłoby wycofanie wniosku o ściganie.
Zgodnie z art. 12 § 1 K.p.k. w sprawach o przestępstwa ścigane na wniosek postępowanie z chwilą złożenia wniosku toczy się z urzędu. Organ ścigania poucza osobę uprawnioną do złożenia wniosku o przysługującym jej uprawnieniu. Co istotne, wniosek może być cofnięty w postępowaniu przygotowawczym za zgodą prokuratora, a w postępowaniu sądowym za zgodą sądu – do rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej. Ponowne złożenie wniosku jest niedopuszczalne.
Innymi słowy pokrzywdzony, który złożył wniosek o ściganie, może ten wniosek cofnąć, co na 90% będzie skutkowało wyrażeniem zgody na jego cofnięcie i umorzeniem postępowania. W toku postępowania przygotowawczego, tj. zanim sprawa trafi do sądu, zgodę na cofnięcie wniosku wyraża prokurator, w późniejszym etapie konieczne jest uzyskanie zgody sądu.
Drugą możliwością jest próba wykazania, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z wypadkiem mniejszej wagi, co z kolei powoduje, że może Pani się starać o warunkowe umorzenie postępowania karnego, jednak wówczas musi się Pani przyznać do winy. „Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.” Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 3 lata pozbawienia wolności. W wypadku gdy pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, sprawca naprawił szkodę lub pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody, warunkowe umorzenie może być zastosowane do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Warunkiem koniecznym do warunkowego umorzenia będzie zatem wykazanie, że Pani czyn winien być zakwalifikowany jako czyn mniejszej wagi – art. 288 § 2 K.k.
Warunkowe umorzenie postępowania nie jest bowiem skazaniem w rozumieniu karnoprocesowym. Wskazać należy na postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 17 maja 2000 r., sygn. akt I KZP 7/2000, zgodnie z którym „w trybie przewidzianym w art. 387 K.p.k. dopuszczalne jest tylko wydanie wyroku skazującego, a nie wyroku warunkowo umarzającego postępowanie karne.” Sąd Najwyższy rozróżnia zatem skazanie od warunkowego umorzenie postępowania.
Podobne stanowisko przyjmowane jest w doktrynie. Podkreśla się, iż wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne nie jest wyrokiem skazującym (zob. np. A. Bulsiewicz i inni: Przebieg postępowania karnego, Toruń 1999, str. 163; K. Marszał: Proces karny, Katowice 1997, str. 247-248; S. Waltoś: Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 1998, str. 46; J. Bartoszewski i inni: „Kodeks postępowania karnego. Komentarz”, Warszawa 1998, t. II, str. 350-351; P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Warszawa 1999, str. 429).
Reasumując, proszę najpierw spróbować porozmawiać z pokrzywdzonym, by cofnął wniosek, a jeżeli to się nie uda, wówczas dopiero wskazywać, iż mamy do czynienia z czynem mniejszej wagi i walczyć o warunkowe umorzenie postępowania karnego.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
