Czy rura może być słupkiem granicznym i co grozi za jej usunięcie?

Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu karnego zwanego dalej K.k.

W pierwszej kolejności należy zastanowić się, co jest znakiem granicznym. Jak podkreśla się w literaturze:

„W doktrynie podkreśla się, że znaki graniczne to takie, które oznaczają granice między gruntami i mają znaczenie dowodu w myśl prawa, np. kopce, słupy, miedze (Peiper, Komentarz, s. 400; Waszczyński, Przestępstwa… (w:) System, 1989, s. 818). W obowiązujących przepisach występują znaki graniczne rozgraniczające grunty (art. 152 k.c.; art. 29-39 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne, tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 z późn. zm.). Stosownie do § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 kwietnia 1999 r. w sprawie rozgraniczania nieruchomości (Dz. U. Nr 45, poz. 453) przez znak graniczny rozumie się znak z trwałego materiału umieszczony w punkcie granicznym lub trwały element zagospodarowania terenu znajdujący się w tym punkcie. Pojęcie znaku granicznego występuje również w art. 4 i 5 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 12, poz. 67 z późn. zm.)” (zob. M. Mozgawa, Komentarz do art. 277 Kodeksu karnego, 01.09.2014).

Mając na uwadze powyższe, należałoby się zastanowić, jaki cel dla nieruchomości stanowiły rury? Czyn z art. 277 K.k. może być popełniony wyłącznie umyślnie – zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym. Zachodzi zatem pytanie, jaką w chwili usuwania rur miał Pan świadomość w zakresie jej celu?

Proszę bowiem nie ograniczać znaku granicznego jedynie do słupka granicznego. Ustawodawca nie posługuje się bowiem zwrotem „słup graniczny”, lecz „znak graniczny”, co z kolei powoduje, że przepis ma zastosowanie do innych także elementów trwale umieszczonych w punktach granicznych. Ponadto należałoby ustalić, czy rury były położone dokładnie wzdłuż słupów granicznych. Powyższe ma bezpośredni związek z przywołanym powyżej komentarzem, z treści którego wynika, że „znak graniczny rozumie się znak z trwałego materiału umieszczony w punkcie granicznym lub trwały element zagospodarowania terenu znajdujący się w tym punkcie”. Rura musiałby zatem być położona dokładnie w punkcie granicznym, a nie obok niego.

Osobiście skupiłbym się jednak na zamiarze. Czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi. Aby móc przypisać Panu zamiar ewentualny (przyjmuję bowiem, że nie wiedział Pan jaki cel spełniają rury), to w chwili usuwania tychże musiałaby Panu towarzyszyć myśl, że co prawda „chyba wie Pan, po co są rury”, to jednak zechce je Pan usunąć. Musiałby Pan mieć świadomość, w jakim celu te rury się tam znajdują, a jeżeli nie, to chociaż przypuszczać, jaki może być to cel. Jeżeli takiego zachowania nie będzie można Panu przypisać, to w mojej ocenie nie można Pana pociągnąć do odpowiedzialności karnej, albowiem czynu z art. 277 K.k. można się dopuścić jedynie umyślnie.

Nadto skoro Pan wskazuje, iż to nie Pan usunął rury, zachodzi pytanie, jakimi dowodami dysponuje prokuratura na Pana winę. Proszę udać się do prokuratury celem zapoznania się z aktami sprawy i odszukania dowodów na Pana winę. Jako podejrzany ma Pan prawo wglądu do akt sprawy w każdym momencie.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼