Czy zeznania dzieci przesłuchanych przez pedagoga szkolnego mogą być dopuszczone jako dowód w sprawie karnej?

Przesłuchanie dzieci przez pedagoga szkolnego

W pierwszej kolejności wyraźnie podkreślić należy, iż winno się odróżnić zeznania pedagoga szkolnego od sporządzonych przez niego notatek. Jeżeli pedagog zeznał na okoliczność tego, co mówiły mu dzieci, miał do tego prawo, bowiem zeznał to, co od nich usłyszał. Jeżeli natomiast pedagog miałby dzieci przesłuchać świadomie celem następczego wykorzystania tej wiedzy, wówczas już w mojej ocenie można mówić o działaniu zmierzającym do obejścia przepisów prawa. Zasadne jest wskazanie na treść art. 185a Kodeksu postępowania karnego, zgodnie z którym:

„§ 1. W sprawach o przestępstwa popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej lub określone w rozdziałach XXIII [Przestępstwa przeciwko wolności], XXV [Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności] i XXVI [Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece] Kodeksu karnego pokrzywdzonego, który w chwili przesłuchania nie ukończył 15 lat, przesłuchuje się w charakterze świadka tylko wówczas, gdy jego zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, i tylko raz, chyba że wyjdą na jaw istotne okoliczności, których wyjaśnienie wymaga ponownego przesłuchania, lub żąda tego oskarżony, który nie miał obrońcy w czasie pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego.

§ 2. Przesłuchanie przeprowadza sąd na posiedzeniu z udziałem biegłego psychologa. Prokurator, obrońca oraz pełnomocnik pokrzywdzonego mają prawo wziąć udział w przesłuchaniu. Osoba wymieniona w art. 51 § 2 lub osoba pełnoletnia wskazana przez pokrzywdzonego, o którym mowa w § 1, ma prawo również być obecna przy przesłuchaniu, jeżeli nie ogranicza to swobody wypowiedzi przesłuchiwanego. Jeżeli oskarżony zawiadomiony o tej czynności nie posiada obrońcy z wyboru, sąd wyznacza mu obrońcę z urzędu.

§ 3. Na rozprawie głównej odtwarza się sporządzony zapis obrazu i dźwięku przesłuchania oraz odczytuje się protokół przesłuchania.

§ 4. W sprawach o przestępstwa wymienione w § 1 małoletniego pokrzywdzonego, który w chwili przesłuchania ukończył 15 lat, przesłuchuje się w warunkach określonych w § 1–3, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że przesłuchanie w innych warunkach mogłoby wywrzeć negatywny wpływ na jego stan psychiczny”.

Przesłuchanie małoletniego świadka

Inny przepis, mianowicie art. 185b odnosi się do małoletniego jako świadka, zgodnie z nim:

„§ 1 W sprawach o przestępstwa popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej lub określone w rozdziałach XXV [Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności] i XXVI [Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece] Kodeksu karnego świadka, który w chwili przesłuchania nie ukończył 15 lat, przesłuchuje się w warunkach określonych w art. 185a § 1–3, jeżeli zeznania tego świadka mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

§ 2. W sprawach o przestępstwa wymienione w § 1 małoletniego świadka, który w chwili przesłuchania ukończył 15 lat, przesłuchuje się w trybie określonym w art. 177 § 1a, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że bezpośrednia obecność oskarżonego przy przesłuchaniu mogłaby oddziaływać krępująco na zeznania świadka lub wywierać negatywny wpływ na jego stan psychiczny.

§ 3. Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się do świadka współdziałającego w popełnieniu czynu zabronionego, o który toczy się postępowanie karne, lub świadka, którego czyn pozostaje w związku z czynem, o który toczy się postępowanie karne”.

Oskarżony w mojej ocenie winien dążyć do ustalenia, w jakich okolicznościach pedagog zebrał informację, tj. czy specjalnie rozpytywał dzieci na okoliczność objętą aktem oskarżenia, czy też same mu o tym powiedziały. Powyższe ma istotne znaczenie, bowiem pozwoli ustalić, czy ewentualna wypowiedź dzieci była swobodna, czy też stanowiła odpowiedź na pytania pedagoga, a wówczas już należałoby ustalić, jakiego rodzaju były to pytania, a nadto czy dzieci swobodnie odpowiadały, czy też były pytania, na które w ogóle nie odpowiedziały. Nie ma zatem możliwości formalnego sprzeciwu, ale można próbować podważyć takie zeznania.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼