Czy umorzone postępowanie może być wznowione?

Umorzenie postępowania przygotowawczego

Zgodnie z art. 327 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego:

„§ 1. Umorzone postępowanie przygotowawcze może być w każdym czasie podjęte na nowo na mocy postanowienia prokuratora, jeżeli nie będzie się toczyć przeciw osobie, która w poprzednim postępowaniu występowała w charakterze podejrzanego. Przepis ten stosuje się odpowiednio w sprawie, w której odmówiono wszczęcia śledztwa lub dochodzenia.
§ 2. Prawomocnie umorzone postępowanie przygotowawcze wznawia się przeciwko osobie, która występowała w charakterze podejrzanego, na mocy postanowienia prokuratora nadrzędnego nad tym, który wydał lub zatwierdził postanowienie o umorzeniu, tylko wtedy, gdy ujawnią się nowe istotne fakty lub dowody nie znane w poprzednim postępowaniu albo gdy zachodzi okoliczność określona w art. 11 § 3. Przewidziane w ustawie ograniczenia okresu tymczasowego aresztowania stosuje się wówczas do łącznego czasu trwania tego środka.
§ 3. Przed wydaniem postanowienia o podjęciu lub wznowieniu, prokurator może przedsięwziąć osobiście lub zlecić Policji dokonanie niezbędnych czynności dowodowych w celu sprawdzenia okoliczności uzasadniających wydanie postanowienia.
§ 4. Po wniesieniu aktu oskarżenia sąd umarza postępowanie, jeżeli stwierdzi, że postępowanie przygotowawcze wznowiono mimo braku podstaw”.

Podjęcie umorzonego postępowania

Zgodnie z poglądami piśmiennictwa prawnego:

„Podjęcie umorzonego postępowania nie zostało przez ustawę ograniczone dodatkowymi terminami. Dlatego należy uznać, że niedopuszczalność tego zabiegu wywołuje dopiero przedawnienie karalności (B. Szyprowski, Kontrola…, s. 16). Jak się wydaje, w obecnie obowiązującym stanie prawnym nie istnieje też początkowa cezura czasowa uzależniająca prawo do podjęcia postępowania od chwili uprawomocnienia się postanowienia. Obecnie nie budzi wątpliwości, że możliwe jest podjęcie postępowania po wniesieniu środka odwoławczego, nie trzeba oczekiwać na rozstrzygnięcie w tym przedmiocie (J. Tylman, Postępowanie przygotowawcze…, s. 82), choć kwestia ta nie była tak oczywista we wcześniejszym stanie prawnym. Podjęcie na nowo postępowania przygotowawczego będzie niedopuszczalne w sytuacji skutecznego złożenia przez pokrzywdzonego subsydiarnego aktu oskarżenia (postanowienie SN z 19.08.2015 r., III KK 74/15, OSNKW 2015/12, poz. 105).

Artykuł 327 § 1 milczy na temat okoliczności uzasadniających podjęcie decyzji. Również regulamin prokuratorski nie wskazuje okoliczności mogących uzasadniać taką decyzję. Zgodnie jednak z przepisami tego rozporządzenia w uzasadnieniu postanowienia o podjęciu na nowo lub wznowieniu umorzonego postępowania należy wskazać okoliczności stanowiące podstawę jego wydania. W piśmiennictwie wskazuje się, że takim warunkiem jest istnienie podstawy faktycznej, a więc takich uwarunkowań, które umożliwią stwierdzenie znamion przestępstwa, wykrycie sprawcy (F. Prusak, Pociągnięcie…, s. 53), a w konsekwencji doprowadzą do wniesienia aktu oskarżenia lub wniosku o warunkowe umorzenie postępowania (Z. Młynarczyk, Nadzór…, s. 106). Jakkolwiek niewykluczone jest, iż podjęte czynności postępowania doprowadzą do kolejnego bezwarunkowego umorzenia postępowania. Do podjęcia postępowania wystarcza odmienna ocena prawna czy faktyczna sprawy, nie muszą ujawniać się nowe okoliczności (A. Gaberle, Umorzenie…, s. 183)” (M. Kurowski [w:] Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2022, art. 327. lex).

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że umorzone dochodzenie w sprawie uzyskanie dostępu treści pornograficznych z udziałem małoletniego w sprawie może zostać podjęte. Jednak organ musiałby mieć uzasadnione podstawy, dowody ku podjęciu postępowania. Jeśli takich okoliczności nie ma, to można zakładać, że postępowanie nie zostanie podjęte.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼